Հայրենի հողը երեխայի պես գրկում է ոտքերդ ու խնդրում՝ ինձ մենակ մի՛ թող... Փաշինյան-Ալիև «դուետին» դեմ-հանդիման

Երբ երկրիդ ղեկավարն ԱԺ ամբիոնից խոսում է թշնամի երկրի ղեկավարի շուրթերով, բարձրաձայնում նրա պահանջներն ու ուլտիմատում-վերջնագրերը, երբ վերջիններիս տեսակետներն երկուստեք համընկնում են, խոսույթը սինխրոն է, կարծես կա կոնսենսուս, ընդհանուր հայտարար և նույնիսկ համատեղ որոշում՝ դժվար է չհամաձայնել, որ ամեն ինչ կանխորոշված է և այդ որոշումը բացարձակ մեր օգտին չէ:

Ավելին՝ կա դառը իրականության ֆիքսում, որն արդեն իսկ բացահայտ կերպով հրամցվում է հասարակությանը՝ որպես անբեկանելի իրողություն ու մատուցվում՝ որպես հարմարվողականության ու հանդուրժաղականության ակնկալում:

Վարչապետը, ինչպես միշտ, իր ամպլուայի մեջ էր:

Նա կրկին խոսեց ամեն ինչից և ոչինչից:

Նորից մեջբերեց ու մեղավոր ճանաչեց «նախկիններին», նորից բանեցրեց ինքնախոստովանական սրտաճմլիկ ճառերը,

«ես էլ եմ մեղավոր, այ սրա-նրա համար ինձ էլ կարելի է դատել» էմոցիոնալ սպեկուլյացիաները, դեմագոգիկ ու պաթեթիկ, մանիպուլացնող ու ինտրիգային լեզվապաշարը, կրկին վառ արտահայտեց իր լիրիկական զեղումներն ու սոփեստությունը:

Խեղաթյուրեց և՛ Հելսինկյան եզրափակիչ ակտը, և՛ Մադրիդյան սկզբունքները, և՛ անկախություն ու ազգերի ինքնորոշում եզրույթները, և՛ մարդու իրավունքների կամարտահայտության դրսևորումները:

Հայտարարեց, որ չի էլ հասցրել բանակցել, այն դեպքում, երբ բանակցում էր իր զրո կետից և հենց այն, ինչ կուզեր:

Կարծես՝ «ինչ պետք է, այն էլ բանակցում եմ ու թող ինձ չասեն հը, այդ ի՞նչ եք բանակցում» ես եմ ասել, ոչ թե ինքը:

Մի խոսքով՝ այլափոխեց, աղավաղեց ամեն ինչ, հակասեց ինքն իրեն, նախկինում կատարած հայտարարությունները, իր իսկ որդեգրած սկզբունքները:

Իսկ որ ամենազավեշտալին է՝ փորձեց համոզել հայ ժողովրդին՝ փոխել հանրային ընկալումը և ընկալման դիտանկյունը:

Նման աբսուրդ, ինչպիսինն է՝ «արցախահայությունը Արրբեջանի կազմում լինելով, որպես ելակետ նոր պետք է ինքնորոշվի» չէր կարող ասել նույնիսկ ապազգային ու անհեռատես քաղաքական գործիչը:

Ինչևէ, նրանից ամեն ինչ սպասելի է:

Հետևաբար՝ ցանկացած նման խոսքերի համար բնավ պետք չէ զարմանալ:

Փաստ է՝ ըստ նրա օրակարգում այլևս չկա Արցախի հարց:

Նա իր կուսակիցների հետ այդ էջը փակել է, իսկ հիմա արձանագրում է, որ այլևս այդ խնդրի հետ առնչություն չունի:

Ավելին՝ նրանք համակերպվել են և հիմա ժողովրդին են հորդորում համակերպվել:

Հիմա նրա սպասելիքը ժողովրդից դա է, ու դրանում՝ իրեն օժանդակությունը...

Նա այս հարցում ակնկալում է համաժողովրդական համաձայնության կոնսենսուս:

Ըստ նրա՝ պետք է առերեսվել Արցախի կորստի իրողության հետ:

Միակ կապը Արցախում ապրող հայերն են ու նրանց հումանիտար իրավունքները:

Ընդ որում, այստեղ այլևս կարմիր գիծ չկա:

Այնպես, ինչպես այլևս չկա 29,8-ի պահպանման հարցում:

Շուրջ 1.500 կմ քառակուսի ՀՀ տարածքից փաստացի Ադրբեջանի օկուպացիայի տակ է:

Այս ելույթին հաջորդեց նրա «քաղաքակիրթ» գործընկերոջ անկեղծ ելույթը Բաքվից, որով վերջինս պահանջեց Հայաստանից՝ ճանաչել Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, այդ թվում Արցախը նրա կազմում:

Որպես ուլտիմատում Ալիևը պահանջեց կա՛մ համակերվել Արցախում ադրբեջանական դրոշի ծածանման ու ադրբեջանական քաղաքացիություն ընդունելու հետ, կա՛մ որ արցախահայերը հեռանան, գտնեն իրենց համար նոր բնակավայրեր:

Ալիևը նաև Հայաստանից պահանջեց՝ հստակ հայտարարել, որ «Ղարաբաղը Ադրբեջան է»:

Որ «Խաղաղության պայմանագիրն էլ ուզած, թե չուզած Երևանը ստորագրելու է. այլ տարբերակ չկա»:

Իսկ Երևանում ադրբեջանական դրոշն այրելու կապակցությամբ վերջինս սպառնաց, որ «մի օր հայերը կարող է բացեն իրենց աչքերն ու տեսնեն Ադրբեջանի դրոշն իրենց գլխավերևում»:

Ի դեպ, պարզվում է, Ղարաբաղի և «Արևելյան Զանգեզուրի» վերականգնման շինաշխատանքներին Ալիևը ներգրավել է նաև հայ ռազմագերիներին:

Աղդամում՝ «դու՛ք եք ավերել, դու՛ք էլ ձեր ձեքերով կկառուցեք» «պատժիչ գործողությունների» շրջանակներում հայ գերիները կատարում են բանվորի աշխատանք:

Այսպիսով՝ Ալիևի պահանջները, առաջարկներն ու ուլտիմատումները պարզ են:

Արցախահայերի ջարդ ու կոտորած իրականացնելը մնում է՝

ԱՌԱՋԻՆ- Արցախի հայաթափումն ու էթնիկ զտումը,

ԵՐԿՐՈՐԴ-նՀՀ քաղաքացիների հանդեպ շինծու քրեական գործերի բացումը,

ԵՐՐՈՐԴ-նրանց ունեզրկումը,

ՉՈՐՐՈՐԴ- հայկական տարրի, մշակութային կոթողների վերացումը կամ ալբանացումը, ՀԻՆԳԵՐՈՐԴ- հայ տղամարդկանց՝ որպես պատերազմի մասնակից-հանցագործներ, կամ պարզապես որպես ծառայողներ դատելը,

ՎԵՑԵՐՈՐԴ- տեղում...

Այս ամենը դեռ տեղի չի ունենում, քանի որ ՀՀ-ն առայժմ պաշտոնապես չի ճանաչել Արցախը՝ որպես Ադրբեջանի մաս:

Իսկ մինչ այդ, Արցախը դանդաղ հայաթափվում է:

Մարդիկ ինքնակամ լքում են Արցախը:

Իսկ այդ հարցում նրանց «անշահախնդիր» օգնում են ռուս խաղաղապահները:

Խաղաղապահները միաժամանակ «անշահախնդիր» իրականացնում են՝

տարատեսակ բեռների ու ապրանքների տեղափոխման միջնորդային ծառայություններ:

Մեկի համար սա ողբերգություն է, մյուսի համար՝ միակ ելք ու փրկություն, դե իսկ երրորդի համար՝ «Ничего личнего, это просто бизнес»:

Ինչևէ, իրավիճակն իրոք բարդ է ու խիստ վտանգավոր:

Եթե նայես վարչապետին, ապա նա դեռևս

2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին, պատերազմի առաջին իսկ օրերին հայտարարեց, որ «ինչ էլ լինի, մենք մեզ պարտված չպետք է համարենք»:

Չի բացառվում, որ վերջինս կրկին բոլորիս կանգնեցնի փաստի առաջ ու նման մելամաղձոտ հայտարարությամբ «սրբագրի» իր հետագա անելիքը, իր անկարողությունն ու ապիկարությունը:

Նման ղեկավարի պարագայում՝ գրեթե կասկած չկա, որ… ապագա չկա:

Եվ ոչ միայն ապագա, այլև հող ու հայրենիք կարող է չմնա...

Անկախ սահմանազատման ու սահմանագծման, անկախ Արցախի կարգավիճակի վերջնական ճշգրտման պատրաստվում է մի թղթի կտոր, որ կոչվում է «խաղաղության պայմանագիր»:

Կստորագրի՞ վարչապետը՝ կարծում եմ այո:

- Ի՞նչ պետք է անել:

Պետք է բացառել նման մարդու կողմից, նման փաստաթղթի ստորագրումը:

- Ինչպե՞ս, - հանրային պահանջով՝ նրան լեգիտիմությունից զրկելով:

Չնայած՝ կոնկրետ այդ փաստաթուղթը միայն իր ստորագրությամբ իրավական ուժ ունենալ չի կարող:

Իսկ մինչ այդ, մեր անճարության, ապիկարության ու անտարբերության պատճառով «շագրենի կաշի» դարձած հայրենի հողը տնքում է:

Այն երեխայի պես գրկում է ոտքերդ ու ասում՝ ինձ մենակ մի՛ թող...

Տեր կանգնի հայրենիքիդ, հա՛յ ժողովուրդ:

Սա քո վերջին հայրենիքն է...

Դավիթ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մեկնաբանություններ